Heb je een negatief zelfbeeld en wil je eraan werken om je gevoel van eigenwaarde en zelfbeeld te vergroten?

Negatief zelfbeeld en lage eigenwaarde

Vooral introverte en meer verlegen mensen hebben een negatief zelfbeeld en een lager gevoel van eigenwaarde. Als ze slecht presteren denken ze al snel: ‘dit is veel te moeilijk voor mij” of ‘’dat kan ik gewoon niet’’. Dat kan hun eigen twijfels ondermijnen, waardoor hun zelfvertrouwen hen in de steek laat. Een negatief zelfbeeld is iets wat vaak al in de jeugd is ontstaan. Dit is vaak een samenloop van opvoeding, omgeving, negatieve familiegebeurtenissen, veel kritiek en feedback krijgen, gepest worden etc. Dit kan in latere relaties of binnen een werkomgeving versterkt worden. Dit zijn veel terugkerende facetten die kunnen leiden tot een negatief zelfbeeld en een lage eigenwaarde.

Het is dus van belang om je eigenwaarde te vergroten.

Zelfbewustzijn en laag zelfbeeld

Veel vrouwen hebben een gebrek aan eigenwaarde. ‘Ze hebben moeite om te geloven dat ze er echt mogen zijn. Ze vinden zichzelf niet slim, aardig of knap genoeg. Hun onzekerheid compenseren ze door nog harder hun best doen, nog betere prestaties te leveren, er nog mooier uit te zien.’ Een negatief zelfbeeld ligt aan de basis van veel psychisch lijden. Als je jezelf niet de moeite waard vindt, ben je kwetsbaar. Mensen met een negatief zelfbeeld vinden het vaak moeilijk om hun emoties goed te verwerken. Ze blijven hangen in: “ik ben schuldig, ik heb het verkeerd gedaan.” In plaats van daar met anderen over te praten, houden ze hun gevoelens voor zich. Een laag zelfbeeld maakt dan ook heel eenzaam. Het is een risicofactor voor depressie of faalangst.

Negatief zelfbeeld: hoe ontwikkelt dit zich?

Hoe ontstaat een negatief zelfbeeld eigenlijk? Wat maakt dat het erger wordt of juist kan verbeteren? Vertrouwen in de eigenwaarde ontwikkelt zich onder invloed van opvoeding en omgeving. De honderdduizenden interacties met ouders of opvoeders, en daarbovenop de ervaringen met leeftijdsgenoten, vriendjes en leerkrachten, bepalen hoe iemand naar zichzelf kijkt. Als kinderen opgroeien in een warm nest en onvoorwaardelijke liefde ontvangen, zal dat hen helpen een positief beeld van zichzelf te krijgen. Denigrerende opmerkingen: ‘’daar ben jij te onhandig voor” of overdreven boosheid, kunnen bij herhaling negatief inwerken op iemand zijn zelfbeeld.

Hoge eisen stellen

Hoge eisen stellen of het gevoel dat je niet serieus genomen wordt, kunnen de kiem leggen voor een negatief zelfbeeld. Dan nestelt zich het hardnekkige denkbeeld: “ik ben niet slim, leuk of mooi genoeg.” Dat zal niet gebeuren als een opvoeder of partner een keer zegt dat je niet goed genoeg bent. Maar als de boodschap maar vaak genoeg herhaald wordt, gaat je er op den duur in geloven. Anders dan de woorden ‘zelfbeeld’ en ‘eigenwaarde’ suggereren, zijn de ogen van anderen dus heel belangrijk bij de vorming ervan.

Als je hoge eisen aan jezelf stelt, kan dit leiden naar perfectionisme en een hoge prestatiedrang.

Vertrouwen in de eigen vaardigheden

Vertrouwen in de eigen vaardigheden ontwikkelt zich allereerst door – heel simpel- meer vaardigheden op te doen. Over het algemeen geldt: hoe beter iemand ergens in is, hoe groter diens zelfvertrouwen op dat gebied. Wie nog nooit heeft gesurft, zal zich daarover nog niet erg zelfverzekerd voelen. Maar wie surfles heeft gehad en veel heeft geoefend, zal met meer zelfvertrouwen op het surfboard stappen. Daarom zijn mensen als ze beginnen aan een nieuwe baan vaak wat onzeker. Als ze eenmaal zijn ingewerkt en nieuwe dingen hebben geleerd, groeit hun zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde. Toch is er een wisselwerking met eigenwaarde en spelen vroege ervaringen hierin een beginnende rol.

Ben je ook een twijfelaar en snel bang dat je niet goed genoeg bent of dat je door de mand valt? Lees dan ook ons blog over het imposter syndroom.

Wil je meer zelfbewust worden en je eigenwaarde vergroten? Dan kunnen onderstaande tips je helpen om je zelfvertrouwen en laag zelfbeeld te vergroten:

  • Wees meer vriendelijk voor jezelf
    Mensen met een negatief zelfbeeld praten vaak op een afkeurende, bestraffende manier tegen zichzelf. Spreek jezelf liever bemoedigend toe. Natuurlijk maak je fouten, dan doen we allemaal, maar dat betekent niet dat je direct een mislukkeling bent. Dat zegt dat negatieve stemmetje in je, dus tijd om die een kopje kleiner te maken.

  • Laat je gevoelens toe
    Probeer gevoelens van spanning en onzekerheid eens voorzichtig toe te laten. Bijvoorbeeld als je onzeker bent over een werkklus. Loop met aandacht je lichaam langs. Wat voel je? Waar zit de spanning? Je zult merken dat heftige emoties vanzelf afnemen als je erbij stilstaat. Dat betekent niet dat je meteen blaakt van zelfvertrouwen, maar je basis wordt gezonder.

  • Kijk constructief naar kritiek
    Bedenk dat kritiek bij het leven hoort. Sta altijd open voor kritiek van anderen, maar weet dat die kritiek een specifieke mening van iemand is. Die kun je afwijzen of accepteren. Je bepaalt zelf welke kritiek belangrijk voor je is en of jij het aanneemt of niet. Het wil echt niet zeggen dat iemand altijd gelijk heeft, maar dat denk je vaak wel. Jij bepaalt je interpretatie op een situatie en of daar iets van waarheid in zit!

  • Zeg stop tegen negatieve gedachten en doemdenken
    Wellicht dat jij jezelf er op betrapt dat je ook snel in negatief doemdenken schiet en er allerlei doemscenario’s in je hoofd opwellen. Weet dan ook dat deze negen van de tien keer niet gebaseerd zijn op de werkelijke situatie, maar dat jij je negatief kritisch denken eigen hebt gemaakt. Lees dan ook ons blog negatief doemdenken.

  • Maak een competentiebalans
    Schrijf op wat je kwaliteiten en competenties zijn en wat je hebt bereikt. Als je dat op papier ziet staan, kijk je ook meer naar de positieve kanten van jezelf. Dat heb je toch maar mooi voor elkaar gekregen. Ook merk je dat je niet de goedkeuring van anderen nodig hebt om iets positiefs over jezelf te zeggen.

  • Stel kleine doelen
    Deel een groot doel op in kleine, behapbare stapjes. Elke stap die je behaalt, voelt als een mini-overwinning. Zo hou je ook beter het overzicht en stel je geen dingen uit omdat je allerlei beren op de weg ziet, voordat je je doel kan behalen.

    Mensen hebben vaak de neiging om uitstelgedrag te vertonen bij dingen die ze moeilijk vinden of waarvan ze niet weten hoe ze eraan moeten beginnen. Maak het dus kleiner en doe het stapje voor stapje.

  • Probeer invloed uit te oefenen
    Maak je hard voor dingen waar je achter staat en kijk realistisch waar je positieve invloed op kan uitoefenen. Het gevoel dat je invloed kunt uitoefenen (bijvoorbeeld op je werk of binnen je familie) en iets positiefs bijdraagt, is een zeer krachtige manier om je eigenwaarde te vergroten en je negatief zelfbeeld naar de achtergrond te brengen. Kijk zie je wel, je wordt hierom gewaardeerd!

  • Stap uit je comfortzone
    Denk je dat het je nooit zal lukken om een hogere functie te krijgen met meer verantwoordelijkheden? Probeer over je weerstand heen te stappen door te bedenken waar je het voor doet. Je zelfvertrouwen zal groeien als je stopt met vermijden en doet wat je spannend vindt. Vind je bijvoorbeeld dat je niet goed kunt schrijven, ga hier dan mee oefenen. Houd vol totdat je beter wordt. Het is heel bevredigend om iets onder de knie te krijgen waarvan je dacht dat je het nooit zou kunnen.

Nog meer interessante blogs voor jou

“Negatief zelfbeeld omzetten naar een hoger gevoel van eigenwaarde”