Burn-on en blijven doorgaan
Bij een burn-on praten over een toestand dat iemand blijft functioneren, maar wel ten koste van zichzelf en waarbij een burn-out voorlopig uitblijft. Aangezien veel mensen in een burn-on modus zitten, zonder hier bewust van te zijn, besteden wij hier aandacht aan.
Wat is een burn-on?
Bij een burn-on staat iemand eigenlijk voortdurend ‘aan’ en zit veelal in een staat van overlevingsmodus om vooral maar door te kunnen blijven functioneren. Waarbij een burn-out zich ontlaadt door overspanning en instorting, keert de spanning en stress bij een burn-on juist naar binnen. Dit zie je met name bij mensen die zich volop op hun werk storten, waarbij al het andere minder of niet meer belangrijk is. Vaak gaat dit gepaard met een vorm van prestatiedrang. Het komt veelvuldig voor bij hoger opgeleiden of personen met een zeer hoog verantwoordelijkheidsgevoel. Hard werken wordt als zeer belangrijk gezien en krijgt voorrang op alles. Hierdoor kunnen personen vervreemd van zichzelf raken en van hun omgeving, relaties en gezin.
Enorme drang naar zelfoptimalisatie en presteren
Mensen die in een burn-on zitten bevinden zich voortdurend in een innerlijke werkmodus die ze niet kunnen uitschakelen. De hele dag ‘aan staan’ is uiteraard heel vermoeiend en psychisch uitputtend. Maar dit wordt gecamoufleerd door een extreme werkfocus en het gevoel dat je altijd beschikbaar moet zijn. Een innerlijke onrust dat er altijd werk ligt te wachten waar je je niet aan kan onttrekken. Je goed kunnen ontspannen en genieten van andere dingen zit er niet meer in. Vaak kan je het niet meer opbrengen om dingen te doen die niet werkgerelateerd zijn, te sporten, vriendschappen onderhouden of andere dingen die het leven juist leuk en ontspannend maken. De druk om te moeten presteren is enorm. Vaak gecombineerd met het opdoen van nog meer kennis, nog een cursus of training of een enorme drang naar zelfontwikkeling, zodat je nog beter kan worden in je werkuitvoering.
Innerlijke spanningsvelden en over grenzen gaan
De stress en voortdurende spanning die mensen in een burn-on ervaren is permanent aanwezig, maar keren zich vooral naar binnen. Vaak gepaard met schuldgevoel naar anderen, omdat je er eigenlijk niet voor een ander kan zijn. Daarnaast kun je een gevoel van onmacht en teleurstelling in jezelf ervaren, omdat je ergens wel aanvoelt dat je je werk continu voorop stelt, maar toch moet hier veel voor wijken. Het is een innerlijk lijden en vastzitten in het streven naar meer, om maar niet te hoeven voelen hoe je je eigenlijk diep van binnen voelt. Zeker als je niet meer in contact staat met je diepere verlangens en behoeften. Als je dan ook nog veel erkenning op je werk krijgt van leidinggevenden en collega’s voor al je inzet, is het nog moeilijker om een stap terug te doen. Met andere woorden: je moet hard leren grenzen stellen voor jezelf!
Onderliggende perfectionisme als copingstrategie
Als je bovenstaande bij jezelf herkent, ben je gericht op voortdurend optimaliseren en presteren. Je ervaart een enorme verbeteringsdrang die zowel op professioneel vlak, maar ook op persoonlijk vlak naar voren komt. Je ervaart een enorme drive om steeds een betere versie van jezelf te creëren en je wil alles eruit halen wat er in zit. Waarschijnlijk gepaard met een veranderingsdrift omdat het altijd nog beter kan. Je bent erg bevlogen om iets wil worden of nastreven wat je nog niet bent. Als je uiteindelijk dan een beoogt doel hebt behaald, ligt er ongetwijfeld al een volgend doel te wachten, want als je dàt behaalt, dan ben je nog beter en ga zo maar door. Veel mensen zijn zich onbewust dat er altijd een onvervulde behoefte onderligt, wat gekoppeld ligt aan een onvolgroeid gevoel van eigenwaarde. Daarbij is perfectionisme en prestatiedrang vaak de onderliggende copingstrategie om alles vol te kunnen houden.
Angst voor afwijzing
Wat onbewust een rol kan spelen bij mensen met burn-on gedrag, is de onderliggende angst voor afwijzing en het gevoel niet goed genoeg te zijn. Iemand die behoorlijk prestatiegericht en perfectionistisch te werk gaat, moet zich wel beseffen dat dit leidt tot zelfbeschadiging. Als jij ook sterk oordelend naar jezelf bent en jezelf continu vergelijkt met anderen, zal de ander hoogstwaarschijnlijk in jouw ogen het altijd beter doen dan jij. Om te voorkomen dat je kritisch beoordeeld wordt, gooi je er nog een schep bovenop en vermijdt diverse signalen van stress, spanning, piekeren, vermoeidheid of slapeloosheid. Het beeld naar de buitenkant en wat anderen van jou denken is heilig, maar het beeld naar buiten klopt niet met hoe je je werkelijk van binnen voelt.
Angst voor afwijzing kan dus een onderliggende rol spelen bij burn-on.
Voorkomende burn-on signalen
Op zowel mentaal, sociaal en emotioneel vlak komen de volgende signalen in staat van burn-on naar voren. Afhankelijk van iemand zijn persoonlijkheid, uithoudingsvermogen, energiepeil en doorzettingsvermogen kunnen dergelijke signalen in meer of mindere mate worden ervaren:
Wat is het verschil tussen een burn-out en burn-on?
Op het eerste gezicht lijkt het klachtenbeeld bij een burn-on en een burn-out op elkaar, maar hier zit wel degelijk verschil in. De kenmerken van een burn-out zijn mentale of fysieke uitputting, compleet opgebrand zijn, afstandelijkheid of juist afkeer van het werk en verlies van vaardigheden. Bij een burn-out valt iemand letterlijk uit. Bij een burn-on blijft iemand zo goed mogelijk presteren met een enorme professionele drive. Het werk wordt als het centrum van het leven geplaatst. Gepaard met een enorme drive om te presteren. Bij een burn-out is er juist sprake van instorting, een druppel die de emmer doet overlopen. Als je een heftige burn-out hebt, lukt het je juist niet meer om te werken, want daar is geen kracht meer voor. Bij een burn-on blijf je functioneren op wilskracht en doorzettingsvermogen. Er wordt juist een onvermogen om te stoppen ervaren.
Een burn-on kan wel degelijk tot een burn-out leiden
Je begrijpt dat naarmate iemand met een burn-on patroon op die voet blijft doorgaan, uiteraard in een burn-out kan belanden. Daarom wordt ook wel gezegd dat een burn-on vooraf gaat aan een burn-out en daar schuilt zeker het gevaar. Doordat burn-on niet gepaard gaat met instorting en uitval, kun je de ernst van het klachtenbeeld onderschatten. Hoe vaak wij binnen ons Trainingscenter wel niet horen: “ach, ik ga gewoon door”. Het altijd maar willen (of voor je gevoel moeten) blijven doorgaan is gewoon funest voor je heel innerlijk systeem. Het kan uiteindelijk tot wel degelijk burn-out klachten leiden.
Een burn-on kan uiteindelijk tot een burn-out leiden
Mede door de gevoeligheid van het zenuwstelstel bij bepaalde personen, zijn sommige mensen gevoeliger voor burn-on en uiteindelijk een burn-out. Dit zien wij vaker bij mensen met autisme en/of hoogsensitiviteit. De mate van veerkracht, energieniveau, belastbaarheid en omspanningsboog bepalen uiteindelijk hoe lang iemand met burn-on kan blijven doorgaan. Bij veel negatieve stress, ongezonde spanning waar onvoldoende hersteltijd tegenover staat, kom je niet meer tot een goede innerlijke balans. De prestaties zullen verminderen, je gezondheid komt in gevaar en je loopt dagelijks met het gevoel dat je op je tenen moet lopen om alles vol te houden. Belangrijk hierbij is om inzicht te krijgen in je schaduwkanten.
Onbewuste patronen en valkuilen
Heb je het gevoel dat je je best wel herkent in de omschrijving van burn-on, is het heel belangrijk om in te grijpen. Weet dat je innerlijk systeem niet zo kan blijven doorgaan, waarbij je het werkelijk contact met jezelf steeds meer dreigt te verliezen. Het gaat erom te ontdekken waarom jij de lat voor jezelf zo hoog legt. Waarom ben je zo bezig met je werk? Welke factoren hebben hiermee te maken? Wat zijn onbewuste patronen die je hanteert, maar waarbij je juist moet leren om uit die valkuilen te blijven.
Lees meer over de 11 vakuilen die mogelijk een rol bij jou kunnen spelen.
Burn-out zien te voorkomen
Als dit allemaal herkenbaar voor je is, zal je actie moeten ondernemen om in je burn-on toestand niet verder weg te glijden. Vanuit ons Trainingscenter zijn wij bewust van alle karakteristieke eigenschappen, onderliggende patronen, valkuilen, gebeurtenissen en dieper liggende traumadelen die hier mogelijk mee gepaard gaan. Met behulp van een maatwerk training kunnen wij zo goed mogelijk op al jouw ontwikkelingspunten en leerdoelen ingaan. Op deze manier kan je in het kader van burn-out preventie constructief werken aan je persoonlijke ontwikkelingspunten en leerdoelen. Een burn-out voorkomen is dus waar alle aandacht op moet komen te liggen in staat van burn-on!
Ga naar onze contactpagina en meld je aan voor een maatwerk training!
